De methode als organisatiemodel en de leerkracht als uitvoerder is dat wat je will

De methode als organisatiemodel en de leerkracht als uitvoerder, is dat wat je wil?

Een methode is een impliciet organisatiemodel. Dit betekent dat de maker, de auteur, de volgorde vooraf heeft vastgesteld. Er is weinig ruimte voor inbreng en aanpassing door de leerkracht. Daarbij is het bijhouden en het zelf keuzes maken in de lessen een bewerkelijke taak.

De methodemaker heeft de doelen over de basisschoolperiode verdeeld. Vaak worden deze ook per les, periode en leerjaar beschreven. Als leerkracht geeft dit een stukje veiligheid en kun je er vanuit gaan dat je aan het einde van het schooljaar, als het boek ‘uit’ is, alle doelen behandeld hebt. Aan de andere kant ontnemen methodes het zicht op de leerdoelen en het leerproces van de leerling. De regie ligt bij het volgen van de methode namelijk bij… de methodemaker. Toch wil je als leerkracht niet enkel de overbrenger van de handleiding zijn. Als leerkracht werk je dagelijks met je leerling en weet je wat er nodig is.

De leerkracht kan zijn verantwoordelijkheid nemen als er een helder zicht is op de leerdoelen per periode en leerjaar. Wanneer je de leerlingen hierin betrekt vergroot dit de motivatie om de leerdoelen te behalen. Met inzicht en overzicht kan de leerkracht beter inschatten of het onderwijs op niveau is. Daarbij is er meer ruimte voor eigen inbreng en aanpassing zoals het weglaten van opdrachten of juist het toevoegen van extra’s.

Een willekeurige methode biedt gemiddeld 30% meer lesstof aan dan in dan in de einddoelen (kerndoelen en referentieniveaus) staat beschreven. Neem daarbij dat de methode is gemaakt voor de gemiddelde leerling en de aan de hand van de keuzes van het auteursteam. In de klas betekent dit dikwijls dat de sterke leerling te veel en de zwakke leerling juist te weinig leer- en oefentijd krijgt.

Vanuit het Gouden Curriculum gebruik je de methode of adaptieve software als oefenmiddel en toetsing bij het lesgeven. Je zet het doelgericht in en niet langer als verplichte oefenstof.

Organiseer met MijnLeerlijn Leerdoelgericht Onderwijs

Bewust keuzes maken in je leerdoelen en daar je onderwijstijd mee vullen is één van de belangrijkste handreikingen voor het onderwijs op dit moment. Dit stelt niet alleen het ministerie van onderwijs, maar komt ook naar voren in recente onderzoeken.

Het inzichtelijk maken van de leerdoelen is daarin de eerste stap. Want pas als je weet wat je moet organiseren, kun je organiseren. Vervolgens kan je het lesaanbod kiezen en aanbieden dat het beste is voor iedere leerling.  Wij noemen dat Leerdoelgericht Onderwijs met als start het Gouden Curriculum. Met de trainingen, begeleiding en software van MijnLeerlijn is dat eenvoudig te realiseren voor iedere school.

Als je weet wat je moet organiseren, kun je organiseren.

Er zijn verschillende vertrekpunten om Leerdoelgericht Onderwijs te realiseren binnen de school. Graag benoemen wij de meest gekozen:

  • Manier 1 – vanuit een LVS toets
    • Er wordt een LVS toets afgenomen en de resultaten van de leerlingen worden vertaald naar concrete leerdoelen. Deze zijn toegevoegd aan het curriculum in de software en daardoor is dit eenvoudig toe te passen door de leerkracht of onderwijsassistent. Door deze stap te maken heeft de leerkracht naar aanleiding van de afname direct een vertaling naar de praktijk in de klas en kan daarna direct aan de slag met de concrete leerdoelen die passen bij de methodes en middelen die gebruikt worden.
  • Manier 2 – vanuit de methode / leerlijn in de school
    • Aan de hand van de huidige resultaten of door het afnemen van (extra) methode-toetsen wordt in beeld gebracht welke leerdoelen beheerst worden door de leerlingen. Dit wordt aangegeven in de software van MijnLeerlijn. Vervolgens kan de leerkracht per hoofd- en deelgebied zien welke leerdoelen beheerst en nog behaald moeten worden. Vervolgens wordt iedere leerling op leerdoel niveau geclusterd worden om te werken aan de leerdoelen die voor hem / haar noodzakelijk zijn.

De eerste stappen naar Leerdoelgericht Onderwijs zijn overzichtelijk en haalbaar voor ieder schoolteam:

  1. Het team geeft aan op welke manier je wil werken (manier 1 of manier 2)
  2. Het team krijgt toegang tot de online omgeving inclusief een ‘knoppentraining’
  3. De resultaten worden verwerkt in de software van MijnLeerlijn en volgt de training ‘je onderwijs in beeld’
  4. De actuele status van het leerdoel wordt bijgehouden om het zicht te behouden op de resultaten van iedere leerling.

En daarna gaan we gewoon door…

De software van MijnLeerlijn is iedere dag een meerwaarde voor de leerkracht en leerling. Naast de leerdoelen is er ruimte voor eigen leerdoelen, dag- en weektaken, eigenaarschap voor de leerling, behaalde successen, communicatie, uitgestelde aandacht,  zorgplannen,  enz. 

Het Gouden Curriculum principe en ons Leerdoelgericht Onderwijs is het onderwijs organiseren vanuit leerlijnen. MijnLeerlijn helpt het team om dit op een werkbare wijze te gaan en vooral blijven organiseren.